Geleneksel Türk Gölge Oyunu Karagöz’ün ana tiplerinden birisi de Hacıvat’tır. Doğal olarak tüm oyunlarda Hacıvat’ın da bir rolu vardır. Tam bir düzen adamıdır. Nabza göre şerbet verir, eyyamcıdır. Kişisel çıkarlarını her zaman ön planda tutar. Az buçuk okumuşluğundan dolayı yabancı sözcüklerle konuşmayı sever. Perdeye gelen hemen herkesi tanır, onların işlerine aracılık eder. Alın teriyle çalışıp kazanmaktan çok Karagöz’ü çalıştırarak onun sırtından geçinmeye bakar (Günümüzde de ne kadar çok Hacıvat var değil mi.. Entel görünmek için cümle aralarına yabancı kelimeler sıkıştıranlar, başkalarının sırtından geçinenler, çıkarcılar…). Değişik oyunlarda rol icabı değişik kıyafetler içinde farklı Hacıvat tasvirleri vardır. Keçi Hacıvat , Çıplak Hacıvat , Kadın Hacıvat ,Kahya Hacıvat vb. Çifte Cazular oyununda cin gelip Hacıvat’ı ve Karagöz’ü çarpar, Hacıvat keçiye dönüşür (Cin nâreke zırıltısı ile gelip Hacıvat’ı alır ve götürür, yine nâreke zırıltısı eşliğinde bu defa keçi vücutlu olarak geri getirir). Salıncak oyununda Hacıvat salıncağı işletmesi için Karagöz’e verir, kazancı paylaşacaklardır, bir kaç müşteri gelip sallanır ve para verip gider, Hacıvat Karagöz’ü kontrol etmek amacıyla yaşlı bir kadın kılığında peredeye gelir (kadın Hacıvat). Ağalık oyununda ise paltolu ve başında fes ile Kahya kıyafeti ile perdeye gelir. Eğer yeni oyunlar yazılırsa çok farklı Hacıvat tiplemeleri de yapılabilir, örnek; futbolcu, politikacı, esnaf. vs. vs. Başında Börk adı verilen bir şapkası vardır. Kıyafetine yeşil renk hakimdir, yeşil renk “Hacı”lıktan gelir, zira Hacıvat isminin Hacı İvat ya da Hacı İvaz olduğu ve zamanla Hacıvat halini aldığını iddia edenler olmuştur.