Edebiyatımızda muamma şiir ile bilmece sormak demektir. Aşık edebiyatında çok önemli bir uygulamadır. Eskiden aşık kahvelerinde önceden hazırlanan muamma askısı bir yere asılırmış. Bir çok kaynak muammanın cevabının bir zarf içinde kahvenin duvarında bulunan bir tahtaya asıldığını ve üzerine balmumu sürüldüğünü yazıyor. Ustamdan bana aktarılan bilgiye göre ise Karagöz oyununda kullanılan muamma askısında dört unsur var. Birincisi zenbil (bir nevi file, öteberi koymaya yarayan sazdan örülmüş bir tür kap), ikincisi bir çift Revolver (bir tür tabanca), üçüncüsü Bağlama ve dördüncüsü ise Kuran. Muammayı çözen kişi askının tamamını almaya hak kazanırmış. Şairlik (Bazı kaynaklarda Karagöz’ün aşıklığı ya da Karagöz’ün aşıklarla atışması/imtihanı olarak da geçer) oyununda perdeye asılan muamma askısı aşıklar arasında yapılan yarışma sonucunda Karagöz’e verilir.
Bu arada İslam Ansiklopedisi’nin muamma maddesinde şöyle bir muamma örneği var;
“Emrî’nin, “Gül yüzünde koma hatt-ı anberîn / Giymesin mâtem libâsın yâsemîn” beyti çözümü en kolay muamma örneklerindendir. Beyitteki “mâtem” yasa tekabül eder, “yâsemin” lafzından yas elbisesi yani “y-s” harfleri çıkarılırsa “Emin” ismi kalır.”